Những ngày gần đây, mạng xã hội, đặc biệt là TikTok, xuất hiện dày đặc các đoạn video sử dụng chung một giai điệu: “Gần mực thì đen, gần thiên nhiên thì thư giãn…”. Câu hát đơn giản, giai điệu không trọn vẹn, giọng hát có phần chênh phô nhưng chính yếu tố tưởng như thiếu chỉnh chu đó lại khiến đoạn nhạc trở nên đặc biệt và gợi nhiều cảm xúc nơi người nghe.

Theo tìm hiểu, đoạn clip xuất phát từ tài khoản cá nhân @wildman258, một người sáng tạo nội dung thiên về lối sống gần gũi với thiên nhiên. Trong một video có nội dung kêu gọi bảo vệ môi trường, nhân vật chính đã ngẫu hứng cất giọng hát, ghép từ một số vần điệu quen thuộc. Không ai ngờ rằng chỉ sau vài ngày đăng tải, video thu hút hơn 16 triệu lượt xem cùng hàng loạt lượt chia sẻ và sáng tạo lại từ cộng đồng.

Điều khiến video lan truyền không nằm ở nội dung cốt lõi mà đến từ chính phần trình bày. Giọng hát không chuyên, thậm chí lệch tông, kết hợp với biểu cảm có phần ngây ngô và ngữ điệu hồn nhiên đã tạo nên một hiệu ứng hài hước tự nhiên, dễ tiếp cận. Trong bối cảnh mạng xã hội ưu tiên nội dung ngắn gọn, giải trí và có yếu tố “bắt trend”, đoạn nhạc đã vô tình hội tụ đủ các yếu tố để trở thành hiện tượng.

Từ “thất bại” kỹ thuật đến hiệu ứng lan tỏa

Không ít người dùng TikTok đã sử dụng đoạn nhạc để minh họa cho loạt tình huống “trái khoáy” như: thư giãn giữa dòng xe kẹt, picnic cạnh bãi rác, hay “gần thiên nhiên” bằng cách treo võng trên ban công. Sự đối lập giữa nội dung ca từ và hình ảnh thực tế càng khiến clip thêm phần châm biếm, hài hước.

Không chỉ dừng ở đó, nhiều nhà sáng tạo nội dung còn biến tấu lời hát thành những phiên bản khác nhau, phù hợp với nhiều tình huống khác nhau: “Gần deadline thì nản, gần thiên nhiên thì thư giãn” hay “Gần trà sữa thì ngán, gần thiên nhiên thì thư giãn”… Điều này cho thấy độ mở của câu hát, cho phép người dùng cá nhân hóa thông điệp theo cách riêng, từ đó mở rộng không gian sáng tạo trên nền tảng số.

Khi sự vụng về trở thành sức hút

Theo các chuyên gia truyền thông, sự lan tỏa của một nội dung trên mạng xã hội không nhất thiết phải đến từ yếu tố kỹ thuật. Trái lại, đôi khi chính sự vụng về, thiếu hoàn hảo lại dễ gây thiện cảm bởi nó mang lại cảm giác chân thật và gần gũi. Trong trường hợp của “Gần mực thì đen…”, giọng hát lệch tông lại vô tình tạo ra nét duyên không gượng ép – điều mà nhiều nội dung được đầu tư kỹ lưỡng vẫn chưa chắc làm được.

Sự thành công của trào lưu này cũng phản ánh một xu hướng tiếp nhận mới của giới trẻ hiện đại: ưa chuộng sự giản dị, chân thực, ít tính trình diễn. Những thông điệp từng bị cho là khô khan, như bảo vệ môi trường hay sống chậm, nay có thể truyền tải bằng hình thức nhẹ nhàng và hài hước hơn nhưng vẫn đủ để khơi gợi suy ngẫm.

Hiện tượng “Gần mực thì đen…” cho thấy biên giới giữa nội dung nghiêm túc và giải trí đang ngày càng mờ dần trên mạng xã hội. Trong môi trường mà người dùng liên tục tiêu thụ thông tin với tốc độ nhanh, thì một câu hát ngắn, dễ nhớ, mang tính hài hước lại trở thành “cánh cửa” để dẫn lối những thông điệp tưởng chừng xa vời.