Áp lực từ thị trường quốc tế và nội địa
Gần đây, Bộ Công Thương đã tiến hành điều tra chống bán phá giá đối với một số sản phẩm thép mạ nhập khẩu từ Trung Quốc và Hàn Quốc. Đây là bước đi mạnh mẽ nhằm bảo vệ lợi ích của các nhà sản xuất trong nước, phản ánh sự nhạy bén của cơ quan chức năng trước áp lực ngày càng gia tăng từ thép nhập khẩu giá rẻ. Các doanh nghiệp lớn như Hoa Sen và Nam Kim đã tham gia vào cuộc điều tra này, cho thấy mức độ nghiêm trọng của vấn đề và sự cần thiết của việc điều chỉnh chiến lược ngành thép.
Bên cạnh đó, tình trạng dư cung thép trên toàn cầu, đặc biệt từ Trung Quốc – nơi sản xuất đến 55% lượng thép cuộn cán nóng (HRC) nhập khẩu vào Việt Nam trong quý I/2024 – tiếp tục tạo ra những thách thức lớn. Các doanh nghiệp trong nước không chỉ phải cạnh tranh về giá mà còn đối mặt với áp lực gia tăng tồn kho, khiến chi phí tài chính và lưu kho trở thành gánh nặng.
Ở trong nước, thị trường bất động sản chững lại cũng ảnh hưởng trực tiếp đến nhu cầu tiêu thụ thép. Những dự án lớn bị đình trệ do khó khăn trong giải phóng mặt bằng hoặc các vấn đề tài chính khiến nhu cầu vật liệu xây dựng, trong đó có thép, giảm mạnh. Đồng thời, các khu tái định cư xuống cấp và tốc độ đô thị hóa chậm khiến ngành thép mất đi một phần thị trường tiêu thụ quan trọng.
Thực trạng ngành thép Việt Nam
Tín hiệu hồi phục và cơ hội tăng trưởng
Mặc dù vậy, không thể phủ nhận ngành thép Việt Nam vẫn ghi nhận những dấu hiệu tích cực. Sản lượng thép thô trong nước tăng 2,9% trong tháng vừa qua nhờ sự cải thiện của tồn kho thép tại Trung Quốc. Các doanh nghiệp lớn như Hòa Phát tiếp tục khẳng định vị thế khi ghi nhận doanh thu 104.364 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 10.406 tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm 2024, dù sản lượng thép xây dựng và thép cuộn cán nóng sụt giảm trong quý III.
Hơn nữa, chính phủ đang tích cực đẩy mạnh cải cách ngành công nghiệp và thúc đẩy phát triển bền vững. Các doanh nghiệp thép không chỉ tập trung vào cải thiện năng lực sản xuất mà còn nỗ lực tối ưu hóa chi phí và nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng các tiêu chuẩn xanh và quốc tế.
Trong bối cảnh đó, ngành thép Việt Nam đang hướng tới tái cấu trúc, tập trung vào các phân khúc cao cấp để nâng cao giá trị gia tăng. Các doanh nghiệp như Hòa Phát, Nam Kim, và Hoa Sen đang đẩy mạnh xuất khẩu sang những thị trường có tiềm năng lớn, tận dụng lợi thế từ các hiệp định thương mại tự do (FTA).
Bên cạnh đó, sự phục hồi từ các thị trường quốc tế và nỗ lực kiểm soát lạm phát trong nước đang hỗ trợ ngành thép phát triển ổn định hơn. Mục tiêu tăng trưởng GDP 7% trong năm 2024 của Việt Nam, nếu đạt được, sẽ kích thích đầu tư vào hạ tầng và xây dựng, kéo theo sự gia tăng tiêu thụ thép.
Tuy nhiên, để thực sự bứt phá, ngành thép cần các giải pháp đồng bộ và dài hạn, từ cải tiến công nghệ sản xuất, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu nguyên liệu, đến việc mở rộng thị trường tiêu thụ. Sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp và chính phủ trong việc giải quyết các rào cản thương mại, cải thiện môi trường đầu tư là yếu tố then chốt.
Theo Stock AI – Trợ lý ảo thông minh, chuyên sâu về chứng khoán, ngành thép Việt Nam đang ở ngã rẽ quan trọng, nơi thách thức lớn đòi hỏi sự quyết tâm và đổi mới mạnh mẽ. Nếu các vấn đề hiện tại được giải quyết kịp thời, ngành thép không chỉ phục hồi mà còn vươn mình mạnh mẽ trên bản đồ công nghiệp thế giới.