Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ: Dấu ấn di sản văn hóa Việt Nam
Ngày 4/12/2023, tại Asunción, Paraguay, UNESCO đã công nhận Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ Núi Sam là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Sự kiện này đánh dấu cột mốc quan trọng, đưa lễ hội trở thành một phần trong danh sách di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam được thế giới công nhận. Đây là thành tựu thứ 16 của Việt Nam trên hành trình bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa phi vật thể, theo thông tin từ Cục Di sản Văn hóa.
Lễ hội diễn ra từ ngày 22 đến 27/4 Âm lịch tại thành phố Châu Đốc, An Giang. Với các nghi thức tâm linh độc đáo như lễ rước Bà, biểu diễn nghệ thuật và hoạt động cộng đồng, lễ hội không chỉ thể hiện lòng biết ơn với Mẹ Đất mà còn phản ánh sự hòa quyện văn hóa của các dân tộc Kinh, Chăm, Khmer và Hoa.
Bà Chúa Xứ, được tôn vinh như một thánh mẫu, là biểu tượng của sự chở che và phù hộ. Người dân từ khắp vùng Tây Nam Bộ đổ về lễ hội để cầu nguyện bình an, sức khỏe và tài lộc. Đây không chỉ là một hoạt động tín ngưỡng mà còn là nơi cộng đồng tìm thấy sự kết nối, giao lưu văn hóa và niềm tin thiêng liêng.
Tầm quan trọng của lễ hội trong bức tranh di sản thế giới
Lễ hội Vía Bà Chúa Xứ không chỉ giữ vai trò quan trọng trong văn hóa Việt Nam mà còn mang ý nghĩa đặc biệt trong bối cảnh quốc tế. Theo Ủy ban Liên Chính phủ Công ước 2003, lễ hội đáp ứng đầy đủ các tiêu chí để được ghi danh, như tính gắn kết cộng đồng, thúc đẩy bình đẳng giới, và nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường.
Sự kiện này cũng là cơ hội để giới thiệu đến thế giới một nét đẹp văn hóa độc đáo, nơi mà các giá trị truyền thống, tín ngưỡng thờ mẫu và tinh thần đoàn kết giữa các dân tộc được tôn vinh. Việc UNESCO ghi danh lễ hội vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể đại diện cho nhân loại là minh chứng cho sức sống mãnh liệt của văn hóa Việt Nam trong dòng chảy hội nhập toàn cầu.
Bên cạnh đó, lễ hội còn góp phần thúc đẩy du lịch tâm linh, khi hàng năm thu hút hàng trăm nghìn lượt khách đến Châu Đốc, Núi Sam. Đây không chỉ là nguồn lực kinh tế mà còn là cơ hội để gìn giữ và lan tỏa giá trị văn hóa lâu đời của dân tộc.