Gần đây, mạng xã hội, đặc biệt là TikTok, xuất hiện trào lưu nội dung “Khi mẹ tôi…” những tiểu phẩm ngắn ghi lại khoảnh khắc người trẻ vào vai mẹ mình trong những tình huống quen thuộc như: gọi con dậy học, trách mắng khi điểm kém, hay dặn dò trước khi ra ngoài.

Không chiêu trò, không kỹ xảo, chỉ cần vài đạo cụ đơn giản và biểu cảm đúng lúc, các video này nhanh chóng thu hút hàng triệu lượt xem. Sức hút của xu hướng không chỉ nằm ở tính hài hước, mà còn bởi người xem có thể thấy bóng dáng mẹ mình trong đó từ lời thoại, cử chỉ, cho tới ngữ điệu quen thuộc.

“Một hình tượng, hàng triệu ký ức”

Tài khoản TikTok @littlequanzz, với tên hiển thị “Con Cò Đây”, là một trong những gương mặt nổi bật nhất với chuỗi video hóa thân thành mẹ. Các tình huống được dựng lại chân thật đến mức người xem dễ dàng nhận ra những điểm tương đồng trong chính gia đình mình.

Dưới mỗi video, hàng loạt bình luận để lại những câu cảm thán quen thuộc: “Giống y mẹ tui!”, “Sao mà mẹ nào cũng có chung phong cách vậy trời!”. Thậm chí, nhiều người đùa rằng “các bà mẹ Việt Nam chắc được đào tạo cùng một giáo trình”.

Ngoài khả năng nhập vai tự nhiên, chủ nhân kênh còn thể hiện sự chỉn chu trong phục trang, bối cảnh và cách thể hiện từng chi tiết nhỏ, khiến mỗi tiểu phẩm mang dáng dấp của một đoạn phim ngắn giàu chất liệu văn hóa gia đình.

Không chỉ dừng lại ở việc tái hiện hình ảnh mẹ từ trí nhớ, một số tài khoản còn đưa “mẹ thật” lên hình. Tiêu biểu là kênh TikTok của @chikhang0311, do Chí Khang và mẹ – cô Mỹ Lệ cùng thực hiện. Sự kết hợp tự nhiên giữa hai mẹ con mang lại hiệu ứng tích cực, khi nội dung vừa gần gũi vừa dí dỏm, tạo nên cảm giác đời thường nhưng không kém phần hấp dẫn.

Cách thể hiện trong các video không sa đà vào việc cường điệu hóa nhân vật, mà chủ yếu tập trung vào khai thác những tương tác quen thuộc hằng ngày. Nhờ vậy, các clip vừa mang tính giải trí, vừa khơi gợi nhiều cảm xúc với người xem – đặc biệt là nhóm khán giả trẻ đang sống xa gia đình hoặc đã trưởng thành.

Một hiện tượng văn hóa đại chúng mang sắc thái riêng

Trào lưu “Khi mẹ tôi…” thực chất không mới. Trước đây, nhiều nhà sáng tạo nội dung từng xây dựng video tương tự. Tuy nhiên, chính sự đồng bộ trong cách thể hiện, cùng sự tham gia rộng rãi của cộng đồng mạng đã tạo nên một hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trong thời gian gần đây.

Điểm đặc biệt là dù không có sự can thiệp của những chiến dịch truyền thông hay xu hướng quảng bá, những video này vẫn có khả năng khuấy đảo nền tảng, chỉ bằng sự chân thực và tính đồng cảm trong trải nghiệm cá nhân.

Trên góc độ văn hóa mạng, trào lưu này có thể xem là một “biểu hiện mềm” của ký ức tập thể. Bằng ngôn ngữ trẻ trung và phương tiện số, những người trẻ đang tái hiện hình ảnh mẹ, không phải như một biểu tượng mẫu mực, mà là một nhân vật đời thường, có phần khắt khe nhưng ấm áp, vừa nghiêm khắc vừa hài hước, rất đời, rất Việt Nam.