Chiều ngày 9/7, nhiều người dùng tại Việt Nam phản ánh có thể sử dụng trở lại ứng dụng nhắn tin Telegram, vốn đã bị hạn chế truy cập từ cuối tháng 5. Trên các nền tảng mạng xã hội, người dùng thuộc nhiều nhà mạng như Viettel, FPT Telecom và MobiFone xác nhận có thể gửi, nhận tin nhắn, truy cập nhóm và sử dụng các chức năng như bình thường.
Theo ghi nhận, sự khôi phục này bắt đầu từ khoảng đầu giờ chiều và lan rộng dần đến các khu vực khác trong ngày. Đến tối cùng ngày, đường truyền của mạng Viettel cả di động lẫn cáp quang cũng đã hoạt động trở lại với Telegram. Tuy vậy, mạng Vinaphone và một số dịch vụ thuộc VNPT vẫn chưa cho phép truy cập ứng dụng này, cho thấy việc khôi phục còn phụ thuộc vào từng nhà mạng cụ thể.
Một số người dùng cho biết họ đã nhận được thông báo và tin nhắn từ các nhóm Telegram mà trước đó không thể truy cập. Trả lời báo chí, anh Minh Nghĩa (TP. Thuận An, tỉnh Bình Dương) cho biết: “Tôi mở lại Telegram và bất ngờ thấy ứng dụng hoạt động bình thường, dù trước đó hoàn toàn không thể kết nối.”
Động thái dỡ chặn diễn ra không đồng bộ
Dù Telegram đã có thể sử dụng lại trên một số nhà mạng, nhưng hiện vẫn chưa có thông báo chính thức từ cơ quan chức năng hay các đơn vị viễn thông về việc dỡ bỏ hạn chế. Việc truy cập lại một cách bất ngờ và không đồng nhất khiến dư luận đặt câu hỏi về nguyên nhân phía sau sự thay đổi này.
Trước đó, vào cuối tháng 5, các nhà mạng trong nước đồng loạt chặn truy cập vào Telegram theo yêu cầu từ Cục Viễn thông – Bộ Thông tin và Truyền thông, dựa trên đề nghị phối hợp của Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (A05) thuộc Bộ Công an.
Theo thông tin được cung cấp, nhiều nhóm trên nền tảng Telegram bị cho là chứa nội dung độc hại, phản động, liên quan đến các hành vi vi phạm pháp luật như lừa đảo, buôn bán chất cấm, rao bán dữ liệu cá nhân và nghi vấn liên quan đến các tổ chức khủng bố. Cụ thể, có tới 68% trong tổng số hơn 9.600 nhóm và kênh trên Telegram tại Việt Nam được đánh giá là “xấu độc”.
Sau đó, việc chặn truy cập được thực hiện nhanh chóng bởi các nhà mạng, gây gián đoạn hoạt động của người dùng. Tuy nhiên, không ít người đã tìm cách vượt rào hoặc chuyển sang dùng các nền tảng thay thế như Signal, WhatsApp hay các ứng dụng nhắn tin nội địa.
Về phía mình, Telegram từng bày tỏ sự ngạc nhiên trước yêu cầu ngăn chặn từ phía Việt Nam. Đại diện nền tảng này, ông Remi Vaughn, khẳng định Telegram đã phản hồi các yêu cầu pháp lý từ phía Việt Nam, đồng thời cho biết đã nhận được thông báo chính thức từ Cục Viễn thông vào ngày 23/5 về quy trình tuân thủ quy định viễn thông.
Telegram cũng cho biết hạn chót để đưa ra câu trả lời chính thức là ngày 27/5 và đang trong quá trình xử lý các yêu cầu đó. Tuy nhiên, tính đến hiện tại, nền tảng này vẫn chưa có bất kỳ cập nhật hay thông báo mới nào liên quan đến sự việc, trong khi các nhà mạng Việt Nam cũng chưa đưa ra lời giải thích nào về sự thay đổi trong trạng thái truy cập.
Nhiều câu hỏi vẫn còn bỏ ngỏ
Việc Telegram bất ngờ hoạt động trở lại trong bối cảnh chưa có bất kỳ động thái công bố chính thức nào từ cơ quan chức năng hay nhà mạng khiến nhiều người đặt nghi vấn về nguyên nhân thật sự. Liệu đây là sự cố kỹ thuật, một đợt kiểm tra tạm thời, hay tín hiệu cho thấy chính sách kiểm soát không gian mạng đang bước vào giai đoạn điều chỉnh?
Trong bối cảnh quản lý nội dung số ngày càng được siết chặt, việc dỡ hoặc áp lệnh chặn một nền tảng có lượng người dùng lớn như Telegram không chỉ là quyết định kỹ thuật, mà còn phản ánh quan điểm của các nhà quản lý trong việc cân bằng giữa an toàn mạng và quyền truy cập thông tin của người dân.
