Trong những năm gần đây, không ít người trẻ tại Mỹ rơi vào tình trạng nợ nần chồng chất, đặc biệt sau đại dịch COVID-19 và các biến động kinh tế toàn cầu. Lãi suất tín dụng cao, chi phí sinh hoạt tăng và mất ổn định thu nhập đã khiến nhiều người mất phương hướng tài chính. Tuy nhiên, một xu hướng mới đang được ghi nhận: người dùng chủ động tìm đến trí tuệ nhân tạo cụ thể là ChatGPT để tự thiết lập chiến lược tài chính và thoát khỏi áp lực nợ nần.
Trường hợp của Jenn Allan, cư dân bang Delaware, là ví dụ điển hình. Sau khi sinh con vào năm 2023, Jenn phải tạm ngưng công việc môi giới bất động sản vì trầm cảm sau sinh, trong khi con gái cô phải điều trị tại NICU – đơn vị hồi sức tích cực dành cho trẻ sơ sinh. Chỉ trong vài tháng, cô rơi vào tình trạng mắc nợ thẻ tín dụng hơn 23.000 USD vì phải chi trả các khoản sinh hoạt thiết yếu.
Cảm thấy bế tắc và không biết bắt đầu từ đâu, Jenn tìm đến ChatGPT với một câu hỏi đơn giản: “Tôi đang mắc nợ, tôi cần giúp đỡ.” ChatGPT ngay lập tức phản hồi với các bước cụ thể để kiểm soát tình hình, từ việc lập bảng tính theo dõi nợ đến các mẹo cắt giảm chi tiêu hiệu quả.
Điều đáng chú ý là ChatGPT không chỉ cung cấp thông tin khô khan, mà còn giúp Jenn thực hiện một thử thách mang tên “30 ngày thoát nợ”. Thử thách này được chia thành các đầu việc nhỏ như kiểm tra hoá đơn, hạn chế mua sắm không cần thiết, bán đồ cũ, nấu ăn tại nhà và nghiên cứu cơ hội làm thêm. Chính nhờ sự dẫn dắt có hệ thống này, Jenn dần lấy lại sự chủ động và kiểm soát tài chính cá nhân.
Tính đến tháng 7/2025, Jenn cho biết đã trả được hơn 12.000 USD tiền nợ gần một nửa số nợ ban đầu. Cô khẳng định ChatGPT không chỉ giúp lập kế hoạch, mà còn tạo động lực duy trì kỷ luật chi tiêu hằng ngày điều mà cô từng nhiều lần thất bại trong quá khứ.
Câu chuyện của Jenn không phải là cá biệt. Một người dùng mạng xã hội TikTok có tài khoản @budgeting.out.loud cũng chia sẻ về hành trình trả khoản nợ gần 27.000 USD trong chưa đầy 9 tháng. Theo cô, nhờ sử dụng ChatGPT, bản thân đã tìm ra được các nguồn thu nhập phụ, cải thiện việc ghi chép tài chính và phát hiện ra nhiều khoản chi “vô hình” từng bị bỏ qua.
Trong vai trò một trợ lý ảo, ChatGPT tỏ ra linh hoạt trong việc cá nhân hóa kế hoạch tài chính. Người dùng có thể yêu cầu lập ngân sách theo tuần, gợi ý các mẹo tiết kiệm cụ thể, thậm chí lên kịch bản “nếu – thì” để xử lý các tình huống khẩn cấp. Đây là điểm khác biệt rõ ràng so với việc đọc sách tài chính hay theo dõi các khóa học cố định.
Tuy nhiên, chuyên gia cũng lưu ý rằng ChatGPT chỉ nên đóng vai trò hỗ trợ trong phạm vi quản lý chi tiêu cơ bản. Đối với các vấn đề chuyên sâu như đầu tư, thuế, pháp lý hay xử lý tín dụng xấu, người dùng vẫn cần tham khảo ý kiến từ chuyên gia tài chính có chứng chỉ hành nghề.
Dù vậy, thực tế cho thấy ChatGPT đang mở ra một hướng tiếp cận mới trong việc giáo dục tài chính cá nhân đặc biệt với thế hệ trẻ vốn quen thuộc với công nghệ và có xu hướng tìm kiếm giải pháp nhanh, linh hoạt. Trong nhiều trường hợp, AI không chỉ là công cụ, mà còn là người bạn đồng hành giúp người dùng duy trì tinh thần kỷ luật trong hành trình dài hơi như trả nợ.
