Chính sách tạm hoãn áp thuế 10% trong 90 ngày của Mỹ với hàng hóa Việt Nam, có hiệu lực từ ngày 10/4, được xem là “cửa sổ cơ hội” để các doanh nghiệp dệt may tăng tốc. Không chỉ là thời gian để đẩy nhanh giao hàng, đây còn là quãng nghỉ cần thiết giúp các doanh nghiệp củng cố nội lực, chuẩn bị cho những biến động thuế quan có thể trở lại sau ngày 5/7.
Tại Tổng Công ty May 10, một trong những tên tuổi lớn của ngành, không khí sản xuất đang “nóng” hơn bao giờ hết. Theo ông Bạch Thăng Long – Phó Tổng Giám đốc công ty, đơn vị đã tái cấu trúc dây chuyền, triển khai thi đua toàn hệ thống, chuyển mạnh sang mô hình FOB và ODM để tăng giá trị gia tăng trong sản phẩm. Nhờ đó, doanh thu 5 tháng đầu năm đã vượt 15% so với cùng kỳ, các đơn hàng đã được lấp đầy đến hết quý II và tiếp tục đàm phán cho quý III.
Tuy nhiên, sự thận trọng từ phía khách hàng vẫn hiện hữu. Do chính sách thuế từ Mỹ còn nhiều bất định, một số đối tác đang tạm hoãn đơn hàng, chờ tín hiệu rõ ràng hơn từ phía chính phủ Hoa Kỳ trước khi ký kết tiếp.
Đòn bẩy thị trường và sự dịch chuyển chiến lược
Không đứng yên trước biến động, nhiều doanh nghiệp đã chủ động mở rộng “sân chơi” ra các thị trường khác. Điển hình như Vinatex, mà cụ thể là Công ty TNHH Tổng Công ty Dệt may miền Nam (VSC), hiện đã nhận đủ đơn hàng sản xuất đến tháng 8/2025. Tỷ trọng đơn hàng từ EU và Anh – những thị trường từng bị lép vế so với Mỹ đang tăng lên rõ rệt.
Ông Nguyễn Hùng Quý – Tổng Giám đốc VSC cho biết, công ty chưa vội giảm giá theo yêu cầu đối tác mà chờ đến khi thị trường rõ ràng hơn. Các đơn vị trong hệ thống cũng đang phối hợp để đưa ra chiến lược đồng bộ, tránh bị động trong điều kiện thuế thay đổi chóng mặt.
Sự chuyển mình này không chỉ là giải pháp tình thế, mà còn phản ánh chiến lược dài hạn: giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ, đa dạng hóa cả khách hàng lẫn sản phẩm để chủ động ứng phó rủi ro toàn cầu.
Tính đến giữa tháng 5/2025, kim ngạch xuất khẩu dệt may Việt Nam đạt 15,6 tỷ USD, tăng gần 10% so với cùng kỳ năm ngoái – một tín hiệu bất ngờ trong bối cảnh thương mại toàn cầu không mấy sáng sủa.
Các thị trường chủ lực như Mỹ, Nhật Bản và EU vẫn giữ đà tăng, trong khi Trung Quốc giảm nhẹ do đặc thù nhập khẩu chủ yếu mặt hàng sợi. Đáng chú ý, một số đối thủ truyền thống như Bangladesh, Pakistan hay Ấn Độ đang gặp khó: thiếu điện, bất ổn chính trị, chi phí đầu vào tăng… khiến đơn hàng có xu hướng dịch chuyển về Việt Nam.
Chủ tịch HĐQT Vinatex – ông Lê Tiến Trường – nhìn nhận, những yếu tố như giá cước giảm, tỷ giá ổn định, hàng tồn kho tại Mỹ xuống thấp đang tạo ra “lực đẩy” tốt cho xuất khẩu dệt may. Tuy nhiên, rủi ro vẫn còn, đặc biệt là chính sách thuế quan từ chính quyền Donald Trump vốn khó lường và có thể thay đổi theo từng nhóm ngành.
Do đó, việc tối ưu hóa lợi nhuận trong giai đoạn thuận lợi hiện tại là thiết yếu để tạo “quỹ đệm” trước bất kỳ cú sốc thương mại nào xảy ra vào cuối năm.
Đầu tư bền vững và định hình tương lai ngành
Dệt may đang là một trong bốn ngành xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, chiếm hơn 10% tổng kim ngạch xuất khẩu và đóng vai trò quan trọng trong việc giải quyết việc làm cho hàng triệu lao động.
Theo ông Vũ Đức Giang – Chủ tịch Hiệp hội Dệt may Việt Nam, ngành đang theo đuổi ba trụ cột chiến lược: đa dạng hóa thị trường, đối tác và sản phẩm. Đây là cách để tránh “đặt tất cả trứng vào một giỏ”, giảm thiểu rủi ro từ thị trường Mỹ và mở rộng cơ hội tại các khu vực khác.
Việc đẩy mạnh sản xuất xanh, đầu tư vào dây chuyền hiện đại, và hướng đến sản phẩm có truy xuất nguồn gốc rõ ràng cũng đang trở thành xu thế bắt buộc. Các doanh nghiệp tiên phong trong ứng dụng tự động hóa và chuyển đổi số đang nắm ưu thế, vừa giảm chi phí, vừa giữ được chất lượng và uy tín trong mắt khách hàng quốc tế.
