Các nhà khoa học dự báo, vào các ngày 9/7, 22/7 và 5/8 năm 2025, Trái Đất sẽ quay nhanh hơn thông thường, khiến mỗi ngày thiếu hụt khoảng 1,3 đến 1,51 mili giây. Nguyên nhân đến từ vị trí quỹ đạo của Mặt Trăng, vốn có khả năng tác động đến vận tốc quay của hành tinh thông qua lực hấp dẫn.
Một ngày được định nghĩa là thời gian để Trái Đất hoàn tất một vòng quay quanh trục, tương đương 86.400 giây (24 giờ). Tuy nhiên, trong thực tế, độ dài của ngày có thể thay đổi nhỏ do nhiều yếu tố từ tự nhiên đến nhân tạo.
Tác động từ vị trí Mặt Trăng
Theo chuyên trang Live Science, vào ba thời điểm nói trên, Mặt Trăng sẽ tiến gần hơn đến cực Trái Đất. Khi đó, lực hấp dẫn giữa hai thiên thể sẽ được gia tăng, từ đó ảnh hưởng đến tốc độ quay của hành tinh, làm ngày ngắn hơn mức trung bình.
Trong lịch sử dài của Trái Đất, hiện tượng này không hiếm gặp. Khoảng 1–2 tỷ năm trước, Mặt Trăng từng ở gần Trái Đất hơn hiện tại, khiến một ngày chỉ kéo dài khoảng 19 giờ. Khi quỹ đạo Mặt Trăng mở rộng, lực tương tác suy yếu dần, tạo điều kiện để ngày kéo dài đến mức 24 giờ như ngày nay.
Song, trong hai thập kỷ qua, các nhà nghiên cứu ghi nhận nhiều biến động nghịch hướng. Năm 2020, Trái Đất quay nhanh nhất kể từ năm 1970, và đến ngày 5/7/2024, hành tinh đã thiết lập một kỷ lục mới khi rút ngắn độ dài ngày 1,66 mili giây so với chuẩn 24 giờ.
Những yếu tố gây biến động
Bên cạnh ảnh hưởng từ Mặt Trăng, nhiều yếu tố khác cũng đang khiến độ dài ngày thay đổi. Một trong những nguyên nhân được NASA chỉ ra là sự tan chảy của băng và sự dịch chuyển của nước ngầm, làm thay đổi trọng tâm phân bố khối lượng trên hành tinh. Dữ liệu cho thấy, trong giai đoạn từ 2000 đến 2018, hiện tượng này đã khiến thời gian quay tăng thêm trung bình 1,33 mili giây mỗi thế kỷ.
Ngoài ra, các sự kiện địa chất lớn cũng có khả năng làm thay đổi tốc độ quay của Trái Đất. Cụ thể, trận động đất tại Nhật Bản vào năm 2011 đã rút ngắn một ngày khoảng 1,8 micro giây con số nhỏ nhưng đủ để được thiết bị đo lường tinh vi ghi nhận.
Mặc dù Trái Đất có thể quay nhanh hơn trong một số ngày, con người hiện chưa thể cảm nhận rõ rệt vì mức chênh lệch còn rất nhỏ. Đồng hồ thời gian vẫn tiếp tục hoạt động theo cơ chế 24 giờ, nhờ hệ thống thời gian quốc tế UTC được điều chỉnh định kỳ.
Chỉ khi độ lệch vượt qua 0,9 giây, các cơ quan quản lý như IERS – Cơ quan giám sát vòng quay Trái Đất và hệ tham chiếu quốc tế mới thực hiện điều chỉnh bằng cách chèn thêm một “giây nhuận” để đồng bộ thời gian chuẩn.
