Tự yêu bản thân – Xu hướng lành mạnh hay cách để chữa lành tổn thương?

Phong trào “self-love” (tự yêu bản thân) không phải là khái niệm xa lạ với giới trẻ, đặc biệt trong bối cảnh mạng xã hội tràn ngập những bài viết, video cổ vũ lối sống tự yêu thương bản thân. Từ những câu slogan như “Bạn xứng đáng được hạnh phúc” đến hình ảnh check-in tại các spa, quán cà phê thư giãn… tất cả đều ngầm khẳng định rằng, yêu thương bản thân là điều không thể thiếu.

Về mặt tích cực, tự yêu bản thân giúp con người ý thức hơn về giá trị của chính mình. Lối sống này khuyến khích việc chăm sóc tinh thần và thể chất, giải tỏa căng thẳng và tìm lại sự cân bằng trong cuộc sống. Nhiều người trẻ không còn ngần ngại nghỉ phép giữa chừng để đi du lịch, nghỉ ngơi hay dành thời gian cho các buổi trị liệu tâm lý.

Tự yêu bản thân còn là lời nhắc nhở rằng, mỗi người cần biết trân trọng sức khỏe tinh thần của mình. Trong xã hội hiện đại, áp lực công việc, mối quan hệ và học tập khiến nhiều người rơi vào tình trạng căng thẳng triền miên. Lúc này, việc “dành thời gian cho chính mình” là liều thuốc tinh thần cần thiết.

Nhưng tự yêu bản thân không dừng lại ở việc chăm sóc cá nhân. Đối với nhiều người, “self-love” còn là hành trình chữa lành những vết thương tâm lý trong quá khứ. Các chuyên gia tâm lý nhận định rằng, khi biết yêu bản thân, con người sẽ ít phụ thuộc vào sự công nhận từ bên ngoài, thay vào đó là sự tự tin và tự lập trong mọi quyết định. Việc tự biết mình cần gì, muốn gì và đủ khả năng tự đáp ứng những nhu cầu đó giúp cá nhân tìm thấy hạnh phúc bền vững hơn.

Dẫu vậy, ranh giới giữa “yêu bản thân” và “ích kỷ” đôi khi lại vô cùng mong manh. Khi không hiểu rõ khái niệm này, một số người có thể hiểu nhầm và lạm dụng “self-love” như lý do để từ chối các trách nhiệm cần thiết. Vậy, đâu là giới hạn hợp lý để phân biệt giữa hai lối sống này?

Khi tự yêu bản thân biến tướng thành sự ích kỷ ngầm

Không thể phủ nhận rằng, ranh giới giữa “yêu bản thân” và “ích kỷ” là rất mong manh. Nhiều người nhầm lẫn giữa việc tự yêu bản thân với việc chỉ chăm chăm nghĩ đến mình. Những câu nói như “Tôi không nợ ai điều gì” hay “Sống cho mình trước” đang trở thành lý do để một số người thoái thác trách nhiệm với gia đình, bạn bè và xã hội.

Hậu quả có thể nhận thấy rõ ràng trong các mối quan hệ xung quanh. Đặt mình làm trung tâm, từ chối các cuộc hẹn hò vì “không thích,” rút lui khỏi các dự án nhóm vì “không hợp,” hoặc tự ý nghỉ việc mà không thông báo… Tất cả đều có thể bắt nguồn từ việc áp dụng sai khái niệm “self-love.”

Một số bạn trẻ còn cho rằng, tự yêu bản thân đồng nghĩa với việc “không chịu đựng bất kỳ ai” và sẵn sàng buông bỏ các mối quan hệ ngay khi xảy ra mâu thuẫn. Nhưng trên thực tế, không có mối quan hệ nào là hoàn hảo, và tình bạn, tình yêu hay gia đình đều cần sự bao dung lẫn nhau. Nếu ai cũng chỉ đặt lợi ích cá nhân lên hàng đầu, liệu các mối quan hệ có thể bền vững?

Các chuyên gia nhận định, tình yêu bản thân chân chính không phải là lý do để “trốn tránh” những trách nhiệm cần thiết. Ngược lại, tự yêu bản thân cần đi kèm với nhận thức rằng mỗi cá nhân đều có vai trò trong gia đình, xã hội và cộng đồng. Sống cho mình không đồng nghĩa với việc sống tách biệt, mà là sống hòa nhập một cách có ý thức.

Thực tế, việc tự yêu bản thân đúng cách không khiến bạn trở thành người ích kỷ, mà ngược lại, giúp bạn trở thành người có trách nhiệm hơn. Bởi khi bạn đủ mạnh mẽ, đủ tự tin và đủ bình an từ bên trong, bạn sẽ biết cách lắng nghe, đồng cảm và chia sẻ với người khác.

Giữa yêu bản thân và ích kỷ, ranh giới thực sự rất mỏng manh. Tự yêu bản thân có thể giúp bạn chữa lành những tổn thương tâm lý và sống trọn vẹn hơn, nhưng nếu không tỉnh táo, ta có thể rơi vào vòng xoáy của sự cô lập và thờ ơ với người xung quanh. Phải chăng, tự yêu bản thân đúng cách cũng là một nghệ thuật cần học hỏi?