Vào khoảng 10h40 ngày 19/6, lực lượng an ninh tại Bảo tàng Mỹ thuật Montreal (MMFA), Canada, đã lập tức báo cho cảnh sát sau khi phát hiện một đối tượng nam ném sơn hồng lên bức tranh L’Hétaire của danh họa Pablo Picasso. Hành động được thực hiện ngay trong giờ tham quan, thu hút sự chú ý và bàng hoàng từ nhiều khách có mặt tại hiện trường.
Lực lượng chức năng nhanh chóng xác định nghi phạm là một công dân Canada 21 tuổi. Cùng lúc đó, hai người khác đã ghi lại toàn bộ sự việc bằng điện thoại. Cả ba đều là thành viên của một nhóm hoạt động vì môi trường, theo điều tra ban đầu của cảnh sát Montreal.
Biểu tình kiểu mới: Thông điệp mạnh hay phản cảm?
Theo thông tin từ phía cảnh sát, người tạt sơn đã được thả và sẽ ra tòa vào thời điểm thích hợp. Hai người còn lại, dù cũng bị tạm giữ, đã được thả mà không bị khởi tố. Phía bảo tàng xác nhận không có thiệt hại nghiêm trọng nhờ lớp kính bảo vệ tranh, tuy nhiên vụ việc đã khiến dư luận xôn xao về ranh giới giữa biểu tình xã hội và phá hoại tài sản công.
Không ít ý kiến cho rằng, đây là biểu hiện của sự tuyệt vọng từ một bộ phận giới trẻ khi những cảnh báo về biến đổi khí hậu liên tục bị phớt lờ. Mặc dù vậy, cũng có nhiều quan điểm cho rằng nghệ thuật không nên trở thành nạn nhân trong bất kỳ hình thức phản kháng nào, dù mục tiêu cuối cùng là nâng cao nhận thức cộng đồng.
Bức tranh bị tạt sơn không đơn thuần là một tác phẩm nghệ thuật, mà còn mang giá trị văn hóa, lịch sử. Khi một hành động nhằm mục tiêu xã hội lại nhắm vào biểu tượng như vậy, điều đó vô hình trung có thể làm lu mờ thông điệp ban đầu, chuyển trọng tâm dư luận từ vấn đề môi trường sang hành vi gây sốc.
Nhiều chuyên gia văn hóa và giới giám tuyển nghệ thuật đã lên tiếng phản đối cách làm này. Họ cho rằng cần có sự phân định rõ ràng giữa quyền phản biện xã hội và trách nhiệm gìn giữ di sản chung của nhân loại.
Cảnh báo về xu hướng biểu tình cực đoan
Sự việc tại Montreal là một phần trong làn sóng biểu tình mới, khi nhiều nhóm hoạt động lựa chọn tiếp cận công chúng bằng những hành động táo bạo, thậm chí gây sốc. Từ việc ném sơn lên tranh Van Gogh, Monet ở châu Âu, đến vụ việc lần này ở Canada, rõ ràng phương thức biểu đạt đang chuyển hướng và gây ra sự chia rẽ trong cộng đồng.
Trong khi đó, các cơ sở bảo tàng nơi vốn được xem là không gian yên tĩnh để thưởng thức nghệ thuật lại ngày càng trở thành điểm nóng cho các thông điệp xã hội. Điều này buộc các tổ chức văn hóa phải tăng cường bảo vệ hiện vật, đồng thời đối mặt với áp lực phải phản hồi với những luồng ý kiến trái chiều.
