Với người Việt, dáng ngồi chồm hổm đã ăn sâu vào đời sống sinh hoạt thường nhật. Nhưng trong mắt nhiều du khách nước ngoài, đây lại là một hành động “siêu năng lực” không tưởng. Một khoảnh khắc giản dị trên chiếc thuyền hủ tiếu ở miền Tây bỗng chốc trở thành điều khiến khách Tây phải bật máy ảnh, trầm trồ lẫn bật cười trong sự bất ngờ đầy thú vị.
Câu chuyện bắt đầu từ một đoạn video được chia sẻ trên kênh YouTube của hướng dẫn viên du lịch tên Phát Ba Guide. Trong hành trình khám phá miền Tây sông nước, các du khách phương Tây đang thưởng thức món hủ tiếu trên một chiếc thuyền nhỏ thì bất ngờ… dừng đũa, rút điện thoại chụp hình. Điều thu hút sự chú ý của họ không phải là món ăn hay phong cảnh, mà là dáng ngồi chồm hổm của người bán hàng, một tư thế quá đỗi bình thường ở Việt Nam nhưng lại lạ lẫm với người nước ngoài.
Giữa tiếng cười xen lẫn ngỡ ngàng, chàng hướng dẫn viên giải thích: “Ở miền Tây, do hệ thống sông ngòi chằng chịt, người dân từ nhỏ đã quen với tư thế ngồi này, gọi là ngồi chồm hổm. Nó vừa linh hoạt, vừa tiện lợi trong điều kiện mặt bằng không bằng phẳng.”
Câu trả lời khiến các vị khách càng thêm tò mò. Họ thử làm theo, nhưng phần lớn đều không thể ngồi xuống mà không… đổ nhào. Một vị khách nói vui: “Tôi có thể ngồi như vậy nhưng chỉ trong mơ.” Một số khác thậm chí phải nhờ người giữ giúp để không bị mất thăng bằng, tạo nên những tràng cười sảng khoái trên chiếc thuyền nhỏ. Trong video khác của hướng dẫn viên Phuc Do Tourguide, cảnh tượng tương tự lặp lại khi nhóm khách Tây thi nhau thử sức với tư thế “Asian Squat” nổi tiếng.
Ở góc độ văn hóa, ngồi chồm hổm không chỉ là một tư thế. Nó gắn liền với sinh hoạt đời thường – từ ăn uống, bán hàng rong, đến việc sử dụng nhà vệ sinh truyền thống. Tuy nhiên, hành động tưởng chừng đơn giản này lại là một “bài kiểm tra thể chất” thực sự đối với người phương Tây.
Nhiều nghiên cứu cho thấy chỉ khoảng 13,5% người Mỹ có thể ngồi xổm thoải mái trong đó đa phần là người gốc Á. Trong khi đó, nghiên cứu tại Nhật Bản chỉ ra 87,5% người dân có thể thực hiện tư thế này một cách tự nhiên. Lý do được cho là bắt nguồn từ sự linh hoạt của khớp mắt cá chân – bộ phận quyết định khả năng giữ thăng bằng khi ngồi xổm. Ở người châu Á, đặc biệt là khu vực Đông Nam Á, phần khớp này có độ linh động cao hơn do được “rèn luyện” từ nhỏ qua sinh hoạt hằng ngày.
Ngoài yếu tố thể chất, cấu trúc cơ thể cũng được cho là ảnh hưởng đến khả năng giữ tư thế. Người châu Á thường có trọng tâm cơ thể thấp hơn, đôi chân ngắn hơn và lưng dài hơn những đặc điểm giúp việc ngồi xổm trở nên dễ dàng hơn.
Nhìn từ một lăng kính nhẹ nhàng hơn, dáng ngồi chồm hổm đôi khi trở thành chất xúc tác cho những khoảnh khắc giao lưu văn hóa đầy bất ngờ. Không cần ngôn ngữ hay cầu kỳ nghi thức, chỉ một hành động nhỏ cũng đủ để tạo nên cuộc trò chuyện sôi nổi, những tiếng cười và ấn tượng khó phai trong lòng du khách.
