Từ sáng 1/6, TP.HCM chính thức đưa vào áp dụng Quyết định 67/2025, thay đổi cách thức thu phí rác sinh hoạt từ đồng giá sang tính theo lượng phát sinh. Tuy nhiên, theo ghi nhận tại các địa bàn như quận 6, quận Bình Tân và quận 3, phần lớn người dân vẫn chưa hiểu rõ về cách tính phí mới, trong khi lực lượng thu gom rác vẫn vận hành như trước.

Người dân chưa được thông tin đầy đủ

Bà Nguyễn Hồng An, ngụ tại quận Thủ Đức chia sẻ rằng bà có nghe thông tin từ báo chí và mạng xã hội về việc “cân rác tính tiền”, nhưng đến nay vẫn chưa thấy ai đến đo khối lượng rác nhà mình. “Tôi vẫn mang rác bỏ trước nhà như mọi hôm. Người thu gom cũng bảo chưa có cân, chưa có hướng dẫn, khi nào có thì sẽ báo sau,” bà nói.

Theo bà An, gia đình có bốn người, đa số đi làm và đi học cả ngày, lượng rác mỗi ngày chỉ khoảng 2–3 kg. Trước đây, bà thường đóng phí rác sinh hoạt theo quý hoặc nửa năm, rất tiện lợi. Tuy nhiên, bà lo ngại rằng nếu cân rác theo ngày, việc không có mặt tại nhà sẽ khó giám sát, chưa kể đến nguy cơ người khác đổ rác trộm vào thùng nhà mình.

Trong khi đó, tại một chung cư ở quận Tân Phú , chị Hải An cho biết mình chỉ nhận được thông báo từ ban quản lý về việc mức phí rác sinh hoạt sẽ tăng lên 84.000 đồng/tháng từ tháng 6, nhưng không thấy đề cập cụ thể đến khối lượng rác hay việc cân đo. “Tôi ở một mình, lượng rác rất ít nên cũng hy vọng có thể tính theo khối lượng để công bằng hơn. Nhưng nếu không có thiết bị, không ai giám sát thì làm sao thực hiện?”, chị băn khoăn.

Đơn vị thu gom thiếu phương tiện và hướng dẫn

Không chỉ người dân, lực lượng thu gom rác dân lập cũng lâm vào cảnh “chờ chỉ đạo”. Ông Triệu Kim Bằng, Giám đốc Hợp tác xã Môi trường quận Bình Tân, cho biết đến nay chưa có văn bản hướng dẫn cụ thể từ các cấp chính quyền về việc tổ chức cân rác tại nguồn ra sao, xử lý những phát sinh thế nào. “Hiện tại thiết bị chưa có, nhân sự cũng chưa được đào tạo. Các tổ thu gom chỉ biết chờ phản ứng từ người dân để tạm thời giữ ổn định,” ông nói.

Thực tế cho thấy, trong khi chính sách đã ban hành, việc truyền thông và tổ chức thực hiện ở cấp cơ sở còn thiếu sự phối hợp chặt chẽ. Bên cạnh đó, quá trình chuẩn bị phương tiện kỹ thuật như thiết bị cân rác, phần mềm quản lý, hóa đơn điện tử… vẫn chưa sẵn sàng.

Trước nhiều ý kiến phản ánh, đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM đã xác nhận: hiện tại việc thu phí rác vẫn áp dụng hình thức khoán theo đầu người, dựa trên lượng rác phát sinh trung bình và số nhân khẩu của từng hộ gia đình, chưa tính cụ thể theo từng kg rác.

TP Thủ Đức và các quận nội thành: 84.000 đồng/hộ/tháng

Các huyện Hóc Môn, Nhà Bè, Cần Giờ: 80.000 đồng/hộ/tháng

Huyện Củ Chi và Bình Chánh: 76.000 đồng/hộ/tháng

Mức phí này được cho là bước đệm để chuẩn bị cho lộ trình dài hạn trong việc phân loại rác tại nguồn và tính phí chính xác theo khối lượng. Đối với các tổ chức, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất – kinh doanh, chính quyền địa phương sẽ phối hợp với đơn vị thu gom để đo lường lượng rác thực tế, từ đó tính toán giá cước phù hợp.