Từ lâu, tổ hợp C00 (Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý) vốn là lựa chọn quen thuộc đối với học sinh định hướng theo ngành khoa học xã hội và nhân văn. Tuy nhiên, mùa tuyển sinh 2025 đánh dấu bước thay đổi lớn khi nhiều trường đại học đồng loạt cắt giảm hoặc loại bỏ tổ hợp này khỏi danh mục xét tuyển, khiến không ít thí sinh rơi vào trạng thái lúng túng trong giai đoạn nước rút ôn thi.
Theo thông báo mới nhất từ Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội, trong tổng số 28 ngành/chương trình đào tạo của trường, chỉ còn 11 ngành duy trì tổ hợp C00. Các ngành từng là thế mạnh khối C như Báo chí, Công tác xã hội, Quốc tế học, Văn hóa học, Tâm lý học… đều đã dừng tuyển tổ hợp này, thay bằng các tổ hợp có Toán hoặc Ngoại ngữ như C03, D01, D14.
Việc thay đổi này không phải là cá biệt. Trước đó, Đại học Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội cũng thông báo loại tổ hợp C00 khỏi phương án tuyển sinh. Tương tự, Học viện Báo chí và Tuyên truyền – nơi từng là điểm đến của hàng ngàn thí sinh khối C – đã bỏ hoàn toàn môn Địa lý và tổ hợp C00 khỏi tất cả ngành đào tạo.
Bên cạnh đó, Đại học Mở Hà Nội cũng không còn xét tuyển C00, ngay cả nhóm ngành Luật từng xét tổ hợp này năm ngoái cũng đã chuyển sang các tổ hợp như C01 (Toán, Ngữ văn, Vật lý) hay C03 (Toán, Ngữ văn, Lịch sử). Đại học Thủ đô Hà Nội – trường trực thuộc UBND TP Hà Nội – cũng loại khối C00 ở một loạt ngành: Tâm lý học, Luật, Quản lý giáo dục…
Sự rút lui của tổ hợp C00 diễn ra trong bối cảnh Bộ Giáo dục và Đào tạo không còn giới hạn số lượng tổ hợp xét tuyển với mỗi ngành. Các trường được quyền tự xây dựng tổ hợp phù hợp với đặc thù đào tạo. Nhiều trường tận dụng quy định mới để mở rộng các tổ hợp có yếu tố logic như Toán hoặc Ngoại ngữ, được cho là giúp đánh giá toàn diện năng lực thí sinh hơn.
Tuy nhiên, với các thí sinh theo đuổi khối C truyền thống, đặc biệt là học sinh các tỉnh có xu hướng chọn Văn, Sử, Địa để phát huy thế mạnh học thuộc, những thay đổi này được cho là quá đột ngột. Đặc biệt, khi thông tin được công bố chỉ vài tuần trước kỳ thi tốt nghiệp THPT, không ít em rơi vào trạng thái hoang mang, vì tổ hợp mình đầu tư ôn luyện suốt 2 năm nay bỗng trở nên “thất thế”.
Một giáo viên dạy Lịch sử tại Hà Nội cho biết, phần lớn học sinh lớp 12 hiện đang gấp rút ôn luyện với tổ hợp C00 và không chuẩn bị cho phương án dự phòng. Khi các trường loại C00 khỏi xét tuyển, học sinh chỉ còn cách “bám víu” vào những tổ hợp gần gũi như C03, D14, D15 – tức phải có thêm môn Toán hoặc Ngoại ngữ. Tuy nhiên, nhiều em yếu Toán hoặc Tiếng Anh nên gặp khó trong chuyển đổi.
Trong khi đó, một số chuyên gia tuyển sinh nhận định, việc cắt giảm tổ hợp C00 phản ánh xu hướng đào tạo đang hướng tới năng lực tích hợp và khả năng sử dụng ngoại ngữ của sinh viên trong bối cảnh toàn cầu hóa. Tuy vậy, nếu không có lộ trình rõ ràng và truyền thông sớm, việc thay đổi đột ngột có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quyền lợi của học sinh, nhất là khi cấu trúc thi THPT quốc gia vẫn giữ nguyên bài thi Văn, Sử, Địa theo hình thức tự luận và trắc nghiệm, chưa có thay đổi lớn về nội dung.
Ở một góc nhìn khác, vẫn còn nhiều trường đại học giữ lại tổ hợp C00 như Đại học Sư phạm Hà Nội, Đại học Văn hóa Hà Nội, hay Đại học Khoa học – Đại học Huế, giúp thí sinh có lựa chọn thay thế. Tuy nhiên, số lượng ngành và chỉ tiêu tại các đơn vị này không quá lớn, khó có thể đáp ứng hết nhu cầu.
Trong bối cảnh đó, học sinh khối C buộc phải thích nghi và nhanh chóng điều chỉnh chiến lược ôn luyện. Sự thay đổi của các trường được nhìn nhận là tín hiệu của chuyển hướng trong đào tạo đại học, song cũng đặt ra yêu cầu về sự đồng bộ trong quy hoạch giáo dục, bảo đảm công bằng và ổn định cho thí sinh trong các kỳ thi mang tính bước ngoặt.
