UBND TP.HCM đang xem xét một đề án quy mô lớn do Viện Nghiên cứu và Phát triển Thành phố (HIDS) xây dựng, nhằm chuyển đổi 400.000 xe máy xăng hiện đang lưu hành trên địa bàn sang xe máy điện. Đây là một trong những bước đi cụ thể của thành phố trong nỗ lực xây dựng hệ thống giao thông đô thị thân thiện với môi trường và tiết kiệm năng lượng.
Tập trung vào nhóm tài xế công nghệ
Theo HIDS, đề án lần này đặc biệt chú trọng đến nhóm đối tượng tài xế công nghệ và giao hàng – lực lượng có tần suất di chuyển cao và chiếm tỷ lệ lớn trong tổng số xe máy dịch vụ tại TP.HCM. Khảo sát thực tế cho thấy, nhóm này thường di chuyển từ 80 đến 120 km mỗi ngày, với mức chi phí xăng dao động từ 70.000 đến 100.000 đồng/ngày. Nếu sử dụng xe máy điện, mức chi phí năng lượng tương đương chỉ vào khoảng 20.000 đồng/ngày.
Lợi ích kinh tế của việc chuyển đổi phương tiện là rõ ràng. Ước tính trung bình mỗi tài xế có thể tiết kiệm từ 1 đến 2 triệu đồng mỗi tháng. Đối với người lao động sống dựa vào thu nhập hàng ngày từ nghề chạy xe công nghệ, đây là khoản tiết kiệm có ý nghĩa lớn.
Để hỗ trợ người dân chuyển đổi phương tiện, thành phố dự kiến triển khai đồng bộ nhiều chính sách ưu đãi mang tính đột phá:
Miễn lệ phí trước bạ, cấp biển số và giấy chứng nhận đăng ký lần đầu đối với xe máy điện, với tổng giá trị khoảng 3 triệu đồng cho mỗi phương tiện.
Hoàn thuế giá trị gia tăng (VAT) cho các chuyến xe công nghệ, ở mức khoảng 6.400 đồng/chuyến có giá trị 80.000 đồng.
Hỗ trợ vay vốn mua xe điện, không yêu cầu thế chấp, thời hạn vay từ 24 đến 30 tháng. Thành phố phối hợp với các ngân hàng và tổ chức tài chính vi mô như CEP để triển khai gói vay với lãi suất thương mại khoảng 8%/năm, trong đó ngân sách thành phố sẽ hỗ trợ ít nhất 2% lãi suất.
Đại diện CEP cho biết, gói vay được thiết kế linh hoạt, thủ tục đơn giản, có thể trả góp trực tiếp thông qua ứng dụng quản lý đơn hàng của các nền tảng công nghệ. Đặc biệt, đối với những trường hợp có hoàn cảnh khó khăn, tổ chức này còn có chính sách xem xét giảm thêm lãi suất để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân.
Góp phần giảm ô nhiễm môi trường đô thị
Theo đánh giá từ HIDS, việc triển khai đề án chuyển đổi phương tiện cá nhân sang xe máy điện không chỉ mang lại lợi ích về mặt kinh tế mà còn góp phần quan trọng trong việc giảm thiểu khí thải gây ô nhiễm môi trường, nhất là trong bối cảnh chất lượng không khí tại các đô thị lớn đang có xu hướng xấu đi.
Việc sử dụng xe máy điện giúp giảm lượng khí CO2 phát thải, giảm tiếng ồn và giảm áp lực lên hệ thống hạ tầng giao thông. Đây là bước đi cần thiết trong tiến trình xây dựng đô thị phát triển theo hướng xanh, thông minh và bền vững.
Lãnh đạo Trung tâm Tư vấn Ứng dụng Kinh tế thuộc HIDS nhấn mạnh, đề án được xây dựng dựa trên sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, doanh nghiệp sản xuất xe điện, tổ chức tín dụng và các nền tảng công nghệ. Mục tiêu của thành phố là tạo ra một hệ sinh thái hoàn chỉnh, hỗ trợ toàn diện người dân trong việc chuyển đổi phương tiện, từ khâu tài chính đến hạ tầng kỹ thuật.
Đây không chỉ là giải pháp tình thế, mà còn là chiến lược dài hạn nhằm xây dựng nền giao thông đô thị hiện đại, bền vững, gắn với mục tiêu phát triển kinh tế xanh của TP.HCM trong thời gian tới.
