Khí metan (CH₄) được biết đến như một trong những loại khí gây hiệu ứng nhà kính mạnh mẽ nhất. Theo các nhà khoa học, sức nóng của metan cao hơn khí CO2 tới 80 lần khi mới thải vào khí quyển. Dù chỉ chiếm khoảng 30% lượng khí gây hiệu ứng nhà kính, nhưng tác động của metan lên nhiệt độ Trái Đất lại đặc biệt nghiêm trọng.
Điểm đáng chú ý là metan có thời gian tồn tại ngắn hơn CO2 chỉ khoảng 20 năm trước khi phân hủy. Tuy nhiên, chính vì sức mạnh vượt trội trong thời gian ngắn, metan trở thành yếu tố chủ chốt khiến nhiệt độ toàn cầu tăng vọt. Điều này đồng nghĩa với việc, nếu giảm phát thải metan ngay lập tức, chúng ta có thể làm chậm đáng kể tốc độ nóng lên của Trái Đất.
Nghiên cứu của Liên Hợp Quốc chỉ ra rằng, việc cắt giảm 50% lượng khí metan thải ra vào năm 2050 có thể giúp duy trì mức tăng nhiệt độ toàn cầu dưới 1,5°C. Hơn nữa, nếu hành động ngay trong thập kỷ này, loài người có thể tránh được việc nhiệt độ tăng thêm 0,3°C vào năm 2040. Đây là tín hiệu tích cực trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng trở nên nguy cấp.
Khí metan đến từ đâu và tại sao nó khó kiểm soát?
Metan không chỉ xuất hiện trong ngành công nghiệp mà còn tồn tại tự nhiên ở khắp nơi: từ các ao hồ, đầm lầy, cho đến các đám cháy rừng, mỏ than, và bãi rác lộ thiên. Một nguồn thải lớn nhưng ít được chú ý đến là ngành nông nghiệp, đặc biệt là trồng lúa nước và chăn nuôi gia súc. Trâu bò thải ra một lượng metan khổng lồ qua hệ tiêu hóa, trong khi các ruộng lúa sản sinh metan qua quá trình phân hủy yếm khí trong đất ngập nước.
Thách thức lớn nhất trong việc kiểm soát khí metan nằm ở sự phân tán của nguồn phát thải. Không giống như CO2 thường phát sinh từ các nhà máy công nghiệp hoặc phương tiện giao thông metan đến từ những nguồn nhỏ lẻ nhưng lại rất nhiều, khó quản lý hiệu quả.
Nỗ lực toàn cầu trong việc kiểm soát khí metan
Trước những mối đe dọa từ metan, cộng đồng quốc tế đã và đang nỗ lực để kiểm soát loại khí này. Các chiến lược giảm phát thải bao gồm cải thiện quy trình xử lý rác thải, tối ưu hóa phương pháp chăn nuôi, và áp dụng công nghệ mới trong ngành công nghiệp năng lượng.
Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu, cần sự chung tay từ các cá nhân và tổ chức. Những hành động nhỏ như giảm thiểu lãng phí thực phẩm, sử dụng năng lượng tái tạo, hoặc tham gia vào các phong trào bảo vệ môi trường đều góp phần giảm phát thải khí metan, bảo vệ hành tinh xanh.