Mỗi sáng, Dương Minh Khoa (22 tuổi), nhân viên thiết kế đồ họa, mở laptop từ 8h sáng và dán mắt vào màn hình đến tận tối. Slack nhảy noti liên tục, Messenger sáng đèn suốt giờ nghỉ trưa, Zalo thì không kịp đọc hết tin nhắn nhóm bạn đại học. Nhưng tối về, khi ánh đèn phòng bật sáng, Khoa thấy… một khoảng lặng đầy nặng nề.
“Có hôm mình nói chuyện với gần 20 người trong ngày, vậy mà vẫn thấy chẳng ai hiểu mình. Cảm giác như mình đang nhập vai trong mọi cuộc đối thoại”, Khoa thở dài. Cậu gọi đó là “mạng xã hội hóa sự mệt mỏi”, khi mọi mối quan hệ bị rút gọn thành emoji, tin nhắn ngắn ngủi và những câu chuyện lưng chừng.
Khoa từng thử kể chuyện buồn cho một người bạn lâu năm, nhưng chỉ nhận lại vài dòng phản hồi nhanh chóng rồi… seen không hồi âm. “Thế là từ đó mình cũng không muốn kể gì thêm. Mình chọn cách tự im lặng cho nhanh”, cậu nói.
Một mình giữa đám đông: Ảo giác hay hiện thực?
Tại Hà Nội, Nguyễn Lâm Nhi (20 tuổi), sinh viên năm hai ngành Truyền thông, luôn xuất hiện rạng rỡ trong các video TikTok, reels Instagram. Story của cô lúc nào cũng tràn ngập màu sắc, bạn bè comment rôm rả. Nhưng sau mỗi lần đăng video, điều Nhi mong nhất không phải là lượt like, mà là một tin nhắn thật lòng.
“Đôi khi mình chỉ đăng những thứ vui vẻ vì sợ người ta thấy mình yếu đuối. Mà càng giấu, càng chẳng ai biết là mình đang cần một cái ôm”, Nhi tâm sự. Cô kể rằng có lần cố tình đăng story vu vơ kiểu “Chắc là nên biến mất một thời gian…” nhưng cũng chỉ nhận lại vài sticker “stay strong” rồi… im bặt.
Giống như nhiều người trẻ khác, Nhi rơi vào vòng lặp của việc cố gắng kết nối nhưng lại sợ mở lòng. “Mình có thể dễ dàng follow ai đó, nhắn vài câu xã giao, nhưng để gọi điện lúc 1h sáng và nói ‘Mình đang tệ lắm’ thì không biết nên tìm ai”.
Theo thạc sĩ tâm lý học Trịnh Phương Anh, tình trạng cô đơn ở người trẻ hiện nay phần lớn đến từ sự mất cân bằng giữa “kết nối kỹ thuật số” và “liên kết cảm xúc thực sự”.
“Không khó để người trẻ có 1.000 bạn Facebook, vài chục nghìn followers Instagram. Nhưng những con số đó không phản ánh được mức độ thân thiết. Nhiều người đang sống giữa ‘đám đông ảo’ mà vẫn cảm thấy mình chẳng thuộc về đâu cả”, bà Phương Anh nhận định.
Bà cũng cho rằng, áp lực duy trì hình ảnh đẹp, vui vẻ, thành công trên mạng khiến người trẻ ngại thể hiện cảm xúc thật. “Cứ phải ‘ổn’ để không bị xem là yếu đuối, đến mức chính họ quên mất rằng cảm xúc tiêu cực cũng là một phần bình thường của cuộc sống”, bà nói thêm.
Khi cần một ai đó để… thật lòng
Nhiều chuyên gia khuyến nghị người trẻ nên học cách phân biệt giữa “kết nối xã hội” và “gắn bó tâm lý”. Không phải ai trong danh sách bạn bè cũng là người phù hợp để tâm sự. Điều quan trọng là tìm được một chỉ một, người có thể lắng nghe bạn mà không vội vàng khuyên nhủ hay đánh giá.
Bên cạnh đó, kỹ năng giao tiếp cảm xúc cũng cần được rèn luyện: biết chia sẻ đúng lúc, biết lắng nghe, và dũng cảm thừa nhận rằng mình… không ổn. “Thật ra không phải ai cũng có thể trở thành chỗ dựa tinh thần cho mình nhưng chỉ cần một người đủ chân thành, đã là may mắn lớn rồi”, chuyên gia Phương Anh chia sẻ.
Và cuối cùng, đừng trông đợi mạng xã hội là nơi xoa dịu mọi cảm xúc. Nó chỉ là một công cụ, không phải chốn trú ngụ. Một cuộc hẹn café với người thật có thể mang lại nhiều sự chữa lành hơn cả trăm lượt thả tim qua màn hình.
