Theo quan niệm truyền thống, lễ Rằm tháng 7 thường được chuẩn bị thành ba mâm riêng: mâm cúng Phật, mâm cúng gia tiên và mâm cúng cô hồn. Tuy nhiên, tùy điều kiện và tín ngưỡng, mỗi gia đình có thể giản lược nhưng vẫn giữ trọn tấm lòng thành.

Với các gia đình theo đạo Phật giáo, mâm cúng Phật là phần không thể thiếu. Thông thường, lễ vật đều là đồ chay như cơm chay, canh, đậu phụ, rau củ hoặc chỉ đơn giản là mâm ngũ quả tươi. Không gian cúng phải thanh tịnh, được tiến hành ban ngày. Sau khi hoàn tất, gia đình cùng thụ lộc để giữ gìn không khí sum vầy, bình an.

Mâm cúng gia tiên – tưởng nhớ và tri ân

Đây là phần lễ quan trọng nhất, thể hiện đạo hiếu. Mâm cúng gia tiên thường có:

• Trầu cau, hương, đèn nến

• Hoa tươi như cúc, huệ hoặc hồng

• Trái cây theo mùa (chuối, cam, quýt, nho…)

• Rượu, nước

• Xôi gấc, xôi đậu hoặc cơm trắng

• Các món mặn: gà luộc, cá, thịt heo

• Món chay: rau củ, nộm, đậu phụ

Dù mâm chay hay mặn, điều quan trọng nhất là sự tinh tươm, trang trọng, bày biện chỉn chu để thể hiện lòng thành kính với ông bà tổ tiên.

Mâm cúng cô hồn – nét nhân văn trong phong tục Việt

Khác với hai mâm trên, mâm cúng chúng sinh thường đặt ngoài trời, với mục đích bố thí cho những vong linh không nơi nương tựa. Lễ vật thường gồm:

• Cháo trắng loãng, 12 bát nhỏ hoặc 1 bát to với nhiều thìa

• Cơm vắt, muối gạo để rắc bốn phương tám hướng

• Hoa quả, bánh kẹo, bỏng ngô, ngô rang

• Xôi, chè, đường thẻ nhiều màu sắc

• Quần áo giấy, vàng mã

• Nước sạch, 3 ly nhỏ

• Hương, nến

Điểm đặc biệt là lễ vật thường được chia nhỏ để nhiều vong linh đều có phần, thể hiện tinh thần bác ái và sẻ chia trong văn hóa Việt.

Thời gian cúng Rằm tháng 7 năm 2025

Theo lịch vạn niên, Rằm tháng 7 năm 2025 rơi vào thứ Bảy, ngày 6/9 dương lịch. Ngoài ra, những ngày hoàng đạo được cho là thuận lợi để cúng bao gồm:

• Ngày 7/7 âm lịch (29/8 dương lịch)

• Ngày 8/7 âm lịch (30/8 dương lịch)

• Ngày 12/7 âm lịch (3/9 dương lịch)

• Ngày 14/7 âm lịch (5/9 dương lịch)

Về thời điểm trong ngày:

• Cúng Phật và gia tiên: Nên thực hiện vào ban ngày, đặc biệt là giờ Thìn (7h–9h) hoặc giờ Tỵ (9h–11h), khi dương khí thịnh vượng.

• Cúng cô hồn: Thường tổ chức vào chiều tối, thích hợp nhất là giờ Dậu (17h–19h).

Mỗi mâm cúng trong ngày Rằm tháng 7 đều chứa đựng thông điệp riêng: mâm cúng Phật thể hiện tâm hướng thiện, mâm cúng gia tiên là sự tri ân, còn mâm cúng chúng sinh gợi nhắc đến lòng nhân ái. Qua đó, nét văn hóa Việt không chỉ dừng ở tín ngưỡng mà còn khắc sâu tinh thần sẻ chia và hiếu nghĩa trong đời sống hằng ngày.