Ung thư thận một trong những căn bệnh có tỷ lệ tái phát cao, đang có cơ hội được kiểm soát nhờ bước tiến đột phá trong lĩnh vực miễn dịch học. Một nhóm nhà khoa học tại Viện Ung thư Dana-Farber (Mỹ) đã phát triển thành công vắc-xin cá nhân hóa, giúp cơ thể bệnh nhân tự tạo ra “lá chắn” chống lại tế bào ung thư sau khi phẫu thuật.
Không giống như các phương pháp truyền thống như hóa trị hay xạ trị, vắc-xin mới này nhắm trực tiếp vào hệ miễn dịch và kích thích nó nhận diện cũng như tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại. Công nghệ này dựa trên neoantigen một loại kháng nguyên đặc trưng chỉ có trong các tế bào ung thư, giúp vắc-xin phân biệt rõ giữa tế bào khỏe mạnh và tế bào ác tính.
Theo kết quả thử nghiệm lâm sàng giai đoạn I, không có bệnh nhân nào bị tái phát ung thư trong suốt 40 tháng theo dõi sau phẫu thuật. Đây là một tín hiệu tích cực cho thấy hệ miễn dịch đã thực sự học cách ghi nhớ và tấn công ung thư, giúp kéo dài thời gian sống và giảm nguy cơ tái phát bệnh.
Điểm đặc biệt của phương pháp này là tính cá nhân hóa. Mỗi bệnh nhân sẽ có một loại vắc-xin được phát triển riêng biệt dựa trên đặc điểm di truyền của khối u. Khi tiêm vào cơ thể, vắc-xin sẽ kích hoạt các tế bào T một trong những lực lượng phòng vệ chủ chốt của hệ miễn dịch để tiêu diệt tế bào ung thư ngay khi chúng xuất hiện trở lại.
Ngoài ra, vắc-xin neoantigen còn giúp kéo dài khả năng miễn dịch ngay cả sau khi bệnh nhân hoàn tất phác đồ điều trị. Điều này có nghĩa là ngay cả khi bệnh ung thư có xu hướng quay trở lại, hệ miễn dịch vẫn có thể nhận diện và ngăn chặn từ sớm, không cần phụ thuộc vào hóa trị hoặc các phương pháp điều trị xâm lấn khác.
Hiện tại, các nhà nghiên cứu đang tiến hành các thử nghiệm quy mô lớn hơn để kiểm chứng hiệu quả của vắc-xin trong những nhóm bệnh nhân khác nhau. Nếu thành công, đây sẽ là hướng đi tiên phong, không chỉ giúp điều trị ung thư thận, mà còn có thể áp dụng vào nhiều loại ung thư khác như ung thư phổi, ung thư vú và ung thư đại trực tràng.
Dù vẫn còn một chặng đường dài phía trước, nhưng kết quả thử nghiệm ban đầu đã mang đến hy vọng mới cho những bệnh nhân ung thư thận. Với sự phát triển của công nghệ y học cá nhân hóa, một tương lai không còn nỗi lo tái phát ung thư có thể sẽ không còn xa.
