Trong guồng quay hối hả của cuộc sống hiện đại, con người ngày càng bị bao bọc bởi những âm thanh ồn ào, bởi guồng công việc không ngừng nghỉ và cả những thông tin dồn dập đến mức choáng ngợp. Thế nhưng, giữa những thanh âm gấp gáp ấy, đôi khi chỉ một cuốn sách mộc mạc, không quảng bá rầm rộ, không ồn ào xuất hiện lại đủ sức lay động, chạm vào phần sâu kín nhất trong tâm hồn mỗi người, đánh thức những ký ức tưởng như đã ngủ yên.
Có những tác phẩm không cần những chiến dịch truyền thông hoành tráng, không cần những bìa sách rực rỡ, chỉ cần vài dòng chữ giản dị cũng khiến người đọc lặng người. Chúng ta tìm đến những cuốn sách ấy vào lúc mệt mỏi nhất, lúc cần một bàn tay vỗ về, một giọng nói khe khẽ nhắc rằng mình không hề cô đơn trong cuộc sống nhiều thử thách này.
Đọc một cuốn sách đôi khi giống như ngồi bên một người bạn tri kỷ. Bạn không cần phải nói gì nhiều, chỉ cần lặng lẽ lật từng trang, đã thấy trái tim mình được đồng điệu. Những kỷ niệm tuổi thơ, những câu chuyện gia đình, những buổi chiều hè êm đềm hay cả những nỗi buồn mơ hồ… tất cả như hiện về trong từng dòng chữ. Chính sự lặng lẽ, không phô trương của những cuốn sách ấy lại khiến ta nhớ lâu hơn, thương nhiều hơn.
Tôi còn nhớ rõ lần đầu đọc một tập truyện ngắn viết về tuổi thơ ở làng quê. Những chi tiết tưởng như vụn vặt – tiếng rao bánh khúc buổi sáng, những trận mưa rào bất chợt, hay hình ảnh người bà ngồi đan rổ bên hiên – đã khơi dậy trong tôi cả một khoảng trời tuổi nhỏ. Khi gấp sách lại, tôi bất giác muốn chạy về nhà, ôm lấy mẹ, kể cho bà nghe rằng hóa ra những điều tưởng chừng nhỏ bé ấy lại quý giá đến thế.
Đôi khi, sách không cần lên gân để dạy ta bài học, mà chỉ lặng lẽ dẫn dắt ta soi chiếu vào chính mình. Một cuốn tản văn nhẹ nhàng về những buổi sớm mùa thu, một hồi ký về những chuyến đi xa, hay một tập thơ viết về tình yêu lỡ dở… đều có thể làm ta rưng rưng, để rồi khi khép lại, ta nhận ra lòng mình dịu lại, thấy cuộc sống này bỗng nhẹ tênh hơn.
Trong thời đại mà các mạng xã hội liên tục “nổ” những trào lưu mới, việc ngồi xuống, mở một cuốn sách, như một sự lựa chọn đi ngược dòng. Nhưng có lẽ chính sự ngược dòng ấy mới giúp ta giữ được một phần thinh lặng cho riêng mình. Bởi lẽ, không phải lúc nào chúng ta cũng cần những âm thanh rộn ràng, nhiều khi, điều ta cần chỉ là vài trang sách đủ sức làm ta mỉm cười, hoặc khiến đôi mắt bất giác nhòe đi.
Người ta vẫn nói: sách là kho tàng tri thức của nhân loại. Nhưng với nhiều người, sách còn là chiếc hộp ký ức. Mỗi câu chuyện, mỗi nhân vật đều như một tấm gương soi lại chính cuộc đời ta. Ta bắt gặp bản thân mình trong nỗi băn khoăn của một nhân vật tuổi mới lớn, trong giọt nước mắt của người mẹ trong truyện ngắn, hay trong ánh nhìn lạc quan của một người vừa đi qua khổ đau.
Điều kỳ diệu là, không cần quá nhiều trang sách, chỉ một vài câu chữ cũng có thể đủ sức xua tan sự nặng nề trong lòng. Giữa những bộn bề của công việc và lo toan, ta tìm thấy một khoảnh khắc bình yên để hít thở chậm lại, để nhớ về một thời áo trắng, để nghĩ đến những gương mặt thân quen đã lâu không gặp.
Và rồi, mỗi khi khép lại một cuốn sách nhỏ bé, ta lại thấy lòng mình được gột rửa, như có ai đó vừa nhẹ nhàng đặt tay lên vai, nói một câu ấm áp: “Không sao đâu, rồi mọi thứ sẽ ổn thôi”. Đó là sức mạnh của những cuốn sách không ồn ào – những cuốn sách không cần phải nổi bật mới có thể chạm đến trái tim.
Trong hành trình đời sống, có thể ta sẽ quên đi nhiều thứ, nhưng những trang sách từng khiến ta xúc động sẽ luôn nằm ở đó, chờ ta tìm về. Giống như một bản nhạc quen, chỉ cần nghe giai điệu là bao ký ức xưa cũ lại ùa về. Những cuốn sách ấy là điểm tựa tinh thần, là lời nhắc nhở ta sống chậm lại, để cảm nhận từng khoảnh khắc hiện tại.
Có lẽ, giữa những bộn bề của cuộc sống, chúng ta càng cần tìm cho mình một góc nhỏ yên tĩnh, mở ra một cuốn sách giản dị nhưng sâu lắng. Bởi đôi khi, những điều làm ta mạnh mẽ hơn, vững vàng hơn không phải là những lời hô hào to tát, mà chính là những câu chuyện bình dị, chân thành, âm thầm len lỏi và neo lại trong trái tim.
