Lang thang trên những con đường quê ngoằn ngoèo, đôi khi ta bất chợt dừng lại trước một hồ sen bát ngát. Không phải giữa mùa hạ rực rỡ, mà là cuối mùa, khi những cánh sen dường như đã đi qua thời khắc đẹp nhất. Thế nhưng, trong khoảnh khắc tưởng chừng tàn phai ấy, ta lại ngỡ ngàng nhận ra sen vẫn còn nguyên vẹn một sức sống dịu dàng và mãnh liệt. Những búp sen tròn đầy, e ấp, chỉ khẽ nghiêng đầu theo gió nhưng đã ẩn chứa lời hẹn thầm thì: “Ta vẫn đang ở đây, vẫn nở cho đất trời, cho lòng người.”
Lá sen xanh thẫm, nối liền nhau như những chiếc thảm mềm trải rộng trên mặt nước. Có chiếc đã ngả màu, loang lổ vài vệt nắng cháy, nhưng giữa sự hao gầy ấy vẫn ẩn chứa một nét đẹp khó tả: cái đẹp của sự bền bỉ, của kiêu hãnh không chịu khuất phục. Mỗi khi gió nhẹ thổi qua, những tấm lá rung rinh, va chạm vào nhau, phát ra thứ âm thanh khe khẽ như tiếng thì thầm của đồng quê. Ta ngỡ như đó là hơi thở của đất, là nhịp điệu của mùa đang chuyển mình, là khúc hát bình yên cho lòng người vơi đi những chật chội, ồn ào.
Sáng sớm, khi ánh nắng đầu tiên chạm lên mặt hồ, sen bắt đầu hé nở. Những cánh hoa hồng nhạt, trắng muốt hay phơn phớt tím vươn lên kiêu hãnh. Không cần sắc màu rực rỡ, sen vẫn khiến người ta xao lòng bằng chính sự tinh khôi, nhẹ nhõm. Hương sen thoảng bay, thoạt đầu chỉ như một làn gió mỏng, nhưng càng lúc càng lan rộng, ướp cả không gian quanh hồ bằng một mùi hương thanh thoát, nhẹ mà sâu, tinh khiết mà bền lâu. Hương ấy len vào từng hơi thở, từng nhịp tim, khiến ta muốn dừng lại, nhắm mắt và thả mình giữa bình yên.
Người ta thường nói: “Sen gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn.” Quả thật, ngắm sen cuối mùa, ta càng thấm thía câu nói ấy. Dù mọc lên từ bùn lầy, sen vẫn chọn cách vươn mình cao, khoe sắc hương trong sáng. Như một bài học thầm lặng mà thiên nhiên trao cho con người: sống ở đâu, trong hoàn cảnh nào, ta cũng có thể chọn cho mình một cách hiện diện đẹp đẽ, thanh sạch, không để mình bị nhuộm màu bởi những điều không đáng.
Ngồi bên hồ sen, ta thấy thời gian như chậm lại. Tiếng chim gọi bầy vang vọng xa xa, tiếng dế gáy từ những bờ cỏ, hòa cùng làn gió mát mang theo mùi hương sen. Cả không gian trở thành một bản giao hưởng dịu dàng. Trong khoảnh khắc ấy, bao muộn phiền nơi phố thị dường như tan biến. Chỉ còn lại lòng ta – nhẹ nhõm, rộng mở như mặt hồ trước gió. Có lẽ, đó là thứ hạnh phúc giản đơn mà đôi khi ta mải mê kiếm tìm nơi đâu xa xôi, lại không hay nó vẫn hiện hữu ngay trên những con đường quê bình dị.
Sen cuối mùa cũng gợi nhắc ta về sự vô thường. Đời sen ngắn ngủi, chỉ nở rộ trong vài tháng hạ, rồi lặng lẽ rơi rụng, để lại hạt sen, củ sen làm quà cho đời. Vòng tuần hoàn ấy như lời nhắc nhở về kiếp người: đẹp đẽ hay không không chỉ ở khoảnh khắc rực rỡ, mà còn ở những gì ta để lại sau khi đã đi qua. Giống như sen, khi cánh tàn, hạt mới nảy nở; khi bông rơi, gương sen cứng cáp. Trong sự tàn phai ấy, vẫn ẩn chứa mầm sống mới, vẫn có một niềm tin âm thầm tiếp nối.
Có lúc ta tự hỏi: phải chăng chính vì sen mong manh mà con người càng trân trọng? Giống như những khoảnh khắc đẹp trong đời, càng ngắn ngủi càng khiến ta khao khát giữ lại. Sen cuối mùa không ồn ào phô trương, mà lặng lẽ, dịu dàng, đủ để ai đi ngang cũng phải khẽ lòng, chậm bước. Như thể thiên nhiên đang nhắn nhủ: “Hãy sống chậm một chút, hãy lắng nghe và cảm nhận.”
Trở về sau một ngày bận rộn, ký ức về hồ sen vẫn còn vương trong lòng ta. Mùi hương thanh khiết ấy, màu xanh dịu mắt ấy, những búp hoa e ấp ấy – tất cả đọng lại thành một mảnh ký ức bình yên. Trong guồng quay hối hả, đôi khi ta chỉ cần nhớ đến hồ sen cuối mùa, cũng đủ để tự nhủ mình: hãy giữ tâm hồn trong sáng, hãy biết nâng niu những gì giản dị, và hãy sống như một đóa sen – bình an, kiêu hãnh và bền bỉ.
