Tháng Sáu vừa chạm ngõ, tôi đã ngửi thấy hương vải thoảng qua giữa lòng thành phố. Không phải mùi vị rõ ràng như hương bưởi, hương nhài, mà là một thứ mùi nhẹ tênh, mùi của đất đỏ, của nắng hanh và cả những buổi chiều quê đầy tiếng ve rát bỏng trên lưng áo ướt mồ hôi.
Vải là một phần ký ức sống động, là cái cách mùa hè in dấu vào tuổi thơ tôi bằng sắc đỏ mọng rực rỡ và hương vị ngọt lịm tan trên đầu lưỡi. Quê tôi không nổi tiếng như Bắc Giang, nhưng vẫn có những vườn vải trải dài, trĩu quả vào độ tháng Năm, tháng Sáu. Khi ấy, cha tôi sẽ dậy sớm, vác thang ra vườn, còn mẹ thì đứng dưới gốc cây, hứng từng chùm quả bằng tấm khăn trải bàn cũ. Còn tôi đứa trẻ con mê vải đến lịm người chỉ loanh quanh bên cạnh, mắt dõi theo từng chùm vải căng mọng như thể đó là kho báu của mùa hè.
Có những buổi trưa hè nóng như đổ lửa, tôi trốn ngủ trưa, lẻn ra sau vườn. Tay không với nổi, tôi dùng sào hái đại mấy quả gần gốc, vỏ còn chưa kịp đỏ hết, cắn vào chát xít mà vẫn thấy vui. Bởi lẽ, vải khi ấy không chỉ là trái cây, mà là một cách để chạm vào tự do thứ mà những đứa trẻ quê luôn khao khát trong kỳ nghỉ hè dài bất tận.
Năm tháng trôi qua, tôi lớn lên, rời quê. Mùa hè trên thành phố chẳng còn mùi nắng, chẳng có cả tiếng ve. Người ta bán vải đầy trên vỉa hè, trong siêu thị, lẫn các sạp chợ mạng. Những trái vải tròn trịa, đóng hộp cẩn thận, nhìn tưởng ngon lành nhưng ăn vào lại thiếu một thứ gì đó rất khó gọi tên có lẽ là sự thật thà của đất, của tay người trồng, của những buổi trưa nắng đến cháy da vẫn gùi sọt vải trên lưng.
Tôi vẫn thường nghĩ, mỗi người có một ký ức mùa hè của riêng mình. Với tôi, ký ức ấy lặng lẽ ẩn trong lòng quả vải nơi những tầng ngọt thanh mát mẻ xen lẫn một chút chát đầu môi, chẳng khác nào vị của tuổi thơ: hồn nhiên, vụng dại, đôi khi đắng, nhưng chẳng bao giờ phai.
Có thể mùa vải chẳng nói điều gì, nhưng mỗi lần nó trở lại, tôi lại biết mình cần phải về nhà. Không phải vì thèm ăn một trái vải mọng nước, mà là để được một lần nữa chạm vào quá khứ, nghe tiếng mẹ cười, nhìn vết chai trên tay cha, và thả hồn giữa những đồi vải ngát hương.
Mùa vải không kéo dài. Như tất cả những điều đẹp đẽ trên đời, nó đến nhẹ nhàng, rồi lặng lẽ rời đi. Nhưng trong tim tôi, mỗi trái vải vẫn luôn là một lời thì thầm của quê hương dịu dàng, tinh khôi và tha thiết như một khúc nhạc mùa hạ không bao giờ ngừng vang.
