Mới đây, một bệnh nhân nữ 70 tuổi ở huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa đã phải nhập viện trong tình trạng nguy kịch do suy thận cấp. Nguyên nhân được xác định là do bà đã tự ý sử dụng thuốc tiểu đường dạng viên mua qua mạng, theo sự giới thiệu của người quen.
Bệnh nhân được chuyển đến khoa Hồi sức tích cực của Bệnh viện 71 Trung ương (Thanh Hóa) trong tình trạng sức khỏe rất yếu, phải điều trị khẩn cấp. Theo bác sĩ Hoàng Huy Long, trưởng khoa Hồi sức tích cực, bệnh nhân có tiền sử đái tháo đường kéo dài nhưng không tuân thủ phác đồ điều trị y tế mà thay vào đó sử dụng thuốc nam và các loại thuốc tiểu đường không rõ nguồn gốc, được giới thiệu qua các mối quan hệ cá nhân và mua qua các nền tảng trực tuyến.

Khi nhập viện, tình trạng của bệnh nhân đã rất nghiêm trọng với suy thận cấp và rối loạn điện giải. Sau khi tiến hành xét nghiệm và điều tra lịch sử sử dụng thuốc, bác sĩ xác định loại thuốc mà bệnh nhân sử dụng có chứa hoạt chất phenformin. Đây là một chất đã bị Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cấm sử dụng từ năm 1978, do nguy cơ gây ra nhiễm toan lactic – một biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong.
Bác sĩ Long cho biết, phenformin là một hoạt chất được sử dụng trong điều trị tiểu đường nhưng đã bị cấm do khả năng gây tổn thương nghiêm trọng đến gan và thận nếu sử dụng kéo dài. Chính vì vậy, việc bệnh nhân tự ý sử dụng loại thuốc này mà không có sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa đã dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng.
Dù bệnh nhân đã qua cơn nguy kịch và tạm ổn định sau nhiều ngày điều trị tích cực, chức năng thận vẫn còn rất yếu. Các bác sĩ đã yêu cầu tiếp tục theo dõi chặt chẽ và có thể bệnh nhân sẽ phải lọc máu định kỳ trong tương lai.
Theo bác sĩ Long, thời gian qua, bệnh viện đã tiếp nhận không ít trường hợp bệnh nhân gặp phải tình trạng suy thận hoặc suy gan cấp do sử dụng thực phẩm chức năng, thuốc đông y và các sản phẩm không rõ nguồn gốc được quảng cáo tràn lan trên các nền tảng mạng xã hội. Các quảng cáo thường kêu gọi “chữa khỏi tiểu đường không cần tiêm thuốc”, “giảm đường huyết nhanh chóng” hay “thảo dược thiên nhiên”, nhưng thực tế nhiều trong số đó lại chứa các chất nguy hại cho sức khỏe như phenformin, corticoid.
Bác sĩ Long cảnh báo, người dân, đặc biệt là người cao tuổi mắc các bệnh mạn tính như tiểu đường, huyết áp cao hay rối loạn mỡ máu, cần phải tuân thủ nghiêm ngặt các phác đồ điều trị của bác sĩ. Việc tự ý sử dụng thuốc, thực phẩm chức năng hoặc sản phẩm không rõ nguồn gốc có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Bên cạnh đó, người bệnh cũng nên thực hiện việc tái khám định kỳ để theo dõi và điều chỉnh phác đồ điều trị khi cần thiết.
